Zabezpieczenie głośnika wysokotonowego

[bass-man]

Witam. Mój znajomy ma kino domowe,do niego zestaw kolumn Wharfedale. Jeżeli pogra się trochę głośniej przez dłuższy czas to wysokotonowe w dwóch kolumnach przednich Crystal 2-40 ulegają spaleniu. Wynika to pewnie ze złego doboru amplitunera do kolumn,lecz taki zestaw zakupił. Więc jakie najlepiej zastosować zabezpieczenie by nowe się nie spaliły? Słyszałem o patencie z żarówką,lecz czy to dobre rozwiązanie? Może da się zrobić jakiś prosty i skuteczny układ?

[Grzegorz7]

Dwie diody zenera mocy (5W) włączone przecisobnie o napięciu wynikającym z maksymalnej mocy gwizdka. Przed nimi bezpiecznik.

 

Jak gwizdek ma 4W i 8omów to Uz=sqr2*sqr(P*R)=8V (na wartość szczytową).

1N5343

Bezpiecznik: 0,5-1A

[misiomor]

Opisywana sytuacja ani próby jej zaradzenia nie ma wiele wspólnego z jakością dźwięku.

 

Gwizdek powinien móc dostać i wytrzymać transjenty o chwilowej wartości prądu (a więc również napięcia i mocy) znacznie powyżej jego wytrzymałości RMS. Jeżeli się to ograniczy, będą zniekształcenia. Żarówka byłaby chyba najmniej szkodliwym rozwiązaniem, jednak raz że należałoby ją dobrze dobrać, dwa - trzeba by pewnie grzebnąć trochę w zwrotnicy. W końcu nawet na zimno taka żarówka ma chyba jakąś oporność.

 

A tak w ogóle - jeżeli amplituner zniekształca tak że gwizdki się palą, ciekaw jestem jak w ogóle można czegoś takiego słuchać. Czyżby odwieczny problem z 4ohm kolumnami podłączanymi do amplitunerów nie radzących sobie z takim obciążeniem?

[Grzegorz7]

Opisywana sytuacja ani próby jej zaradzenia nie ma wiele wspólnego z jakością dźwięku.

Takie rozwiązania stosuje się w uznanych konstrukcjach.

Co z jakością ma wspólnego dławienie dynamiki przez żarówkę o zmiennej rezystancji...?

[misiomor]

Żarówka przepuści transjenty bez wielkich zmian rezystancji (na pojemności cieplnej), za to przy obciążeniu RMS skutecznie ochroni gwizdek.

 

Przy diodach może dojść do sytuacji kiedy ochrona przed wartością RMS będzie jeszcze niewystarczająca, a transjenty będą już obcinane.

 

Oczywiście w opisanej sytuacji lepsze byłoby leczenie przyczynowe (zlikwidowanie przesterów wzmacniacza) niż objawowe - dokładanie zniekształceń na samym gwizdku do tych generowanych przez wzmacniacz.

 

Można jeszcze przejrzeć zwrotnicę - czy ktoś nie wsadził babola w postaci np. zwory zamiast kondka. Możliwe w przypadku jakiejś po-tjuninkowej używki, przerobionej po dyletancku bo komuś np. za słabo cykało.

[Grzegorz7]

Jakie konstrukcje mają żarówki?

Diody widzę w wielu.

 

Ideą jest nie dopuszczenie do przesterowania to oczywiste.

Na tym pewnie polega sztuka w budowie zespołów głośnikowych.

I albo ma się chałę (żarówka) z jej wpływem na parametry. Albo ma się jakość z obcinanymi szczytami; wówczas wystarczy nie dopuszczać do tych szczytów.

A za tym stoją ludzie produkujący sygnał audio.

 

Jak widmo sygnału jest niebezpieczne to jest to wina reżyserów dźwięku albo toru przed głośnikami. W sprzęcie "poważnym" jest odpowiedni margines bezpieczeństwa (np. 30dB) i rozmaite limitery.

Stąd kiedyś były tak a nie inaczej nagrywane płyty CD, jak są dziś każdy słyszy. Coś za coś.

Płyty nagrywane z dobra dynamiką i możliwość (przez podkręcenie dźwięku w cichych fragmentach) uszkodzenia gwizdka w głośnych fragmentach to problem. Ale dlatego istnieje normalny i bardzo dobry sprzęt.

Ważne jest jak system zachowuje się z duża rozpiętością dynamiki. czy jest odporny na przestery,...

 

Może te gwizdki u Kolegi mają się palić, może to po prostu słaby system...?

Po co rozważać tu wyższość limitowania skutecznej a przepuszczania szczytów, może to zwyczajnie nie ma znaczenia...?

To trzeba tam wsadzić diody i po sprawie.

 

A jak sprzęt jest uszkodzony (tuningowany ;) to zwykłe zawracanie d...

;)

[bass-man]

@misiomor, impedancja kolumn to 6 Ohm,a do amplitunera można podpiąć kolumny od 6 Ohm do 16 Ohm.

 

@Grzegorz7, cały zestaw był kupowany w media expert,więc myślę że oni tam nie przyjmują zbyt dużej wagi do idealnego dopasowania kolumn do amplitunera,dlatego przy głośniejszym graniu się palą.Także system jest nie dopasowany..

 

W kolumnach nie było nigdy nic grzebane. Ja już kiedyś przedstawiałem identyczny problem spalenia się wysokotonówek z zestawie Crystal 30/2. W obu przypadkach pracuje ten sam amplituner - Denon AVR-1306. Na allegro oferują zamienniki tych głośników (są to normalne cewki jak w np. Tonsilach) i chcę je kupić lecz trzeba je jakoś zabezpieczyć,bo nie mam zamiaru ich co miesiąc wymieniać :P

[misiomor]

Jakie konstrukcje mają żarówki?

W tym zastosowaniu widziałbym raczej jakąś włóknową, samochodową. Trzeba tylko dobrać napięcie (strzelam, 12V) oraz moc i powiązaną z mocą rezystancję na zimno. Tę rezystancję wypadałoby odjąć od rezystora tłumiącego gwizdek jeżeli takowy w ogóle jest. Jeżeli owego rezystora nie ma, wtedy modyfikacja jest nie do zrobienia.

 

@misiomor, impedancja kolumn to 6 Ohm,a do amplitunera można podpiąć kolumny od 6 Ohm do 16 Ohm.

Audio mierzyło różne modele kolumn Wharfedale i miewały one minimum impedancji na poziomie 4.5ohm. Z tego co piszą w testach amplitunerów Denon, obciążenia poniżej 6ohm nie są oficjalnie obsługiwane. Może załącza się jakieś zabezpieczenie, generując harmoniczne.

 

Wziąłem dwu-włóknową żarówkę 12V P21/4W - żarnik 21W ma na zimno ok. 0.7ohm, ten 4W z kolei wykazuje oporność 3.6ohm. To by się zgadzało z liniową zależnością rezystancji od temperatury i temperaturą pracy włókna na poziomie 2900K. W końcu 21W @ 12V to 6.85ohm a 4W @ 12V odpowiadałoby 36ohm - w obu przypadkach mamy ok. 10-krotny wzrost rezystancji wraz z osiągnięciem przez żarówkę temperatury roboczej.

 

Mniejsza moc żarówki - skuteczniejsza ochrona gwizdka, ale i większe zniekształcenia od niestabilnej rezystancji. Pytanie jaka jest impedancja gwizdka oraz wartości rezystora czy rezystorów tłumika (i konfiguracja tegoż) - wtedy można zacząć myśleć o doborze napięcia znamionowego żarówki (6 - 12 - 24V) oraz jej mocy.

[bass-man]

Mniejsza moc żarówki - skuteczniejsza ochrona gwizdka, ale i większe zniekształcenia od niestabilnej rezystancji. Pytanie jaka jest impedancja gwizdka oraz wartości rezystora czy rezystorów tłumika (i konfiguracja tegoż) - wtedy można zacząć myśleć o doborze napięcia znamionowego żarówki (6 - 12 - 24V) oraz jej mocy.

 

 

Oto jest pytanie...Pomimo dobrej marki po głośniku nic nie można się dowiedzieć. Jedynie według dostępnych zamienników moc takiego głośnika wynosi od 40-100W. Znalazłem foto zwrotnicy Wharfedale do której podpinany jest ten sam tweeter,być może to chodzi o ten rezystor:

[misiomor]

Jeżeli to rzeczywiście jest filtr gwizdka, wygląda że za tłumienie odpowiada ten opornik 2.7ohm.

 

Głowy za to nie dam, gdyby tak było (wypadałoby sprawdzić czujnikiem zwarć topologię filtru) można spróbować żarówki powiedzmy że C10W 12V albo C5W 6V, tak żeby miała na zimno ok. 1.5ohm (do sprawdzenia omomierzem). Opornik należałoby wtedy zastąpić wartością brakującą do tych 2.7ohm. Żarówka C5W 6V będzie skuteczniej chronić, ale będą większe zniekształcenia od niestabilności rezystancji no i jest większe ryzyko że sama żarówka się spali, choć lepsze to niż miałby spalić się tweeter.

 

PS. Bardzo uważałbym żeby przy przeróbce czegoś nie zewrzeć ani nie zepsuć w inny sposób. Do tego ew. odsprzedaż mocniej grzebanego egzemplarza może być trudna, dlatego jeszcze raz zastanowiłbym się nad leczeniem przyczynowym a nie paliatywnym.

[jar1]

Ło matko, ale teraz chłam produkują i ludziom sprzedają. Powinien oddać całość zestawu i żadać zwrotu pieniędzy. Z tego i tak nic dobrego nie będzie.

Palenie głosników jest jedynie skutkiem a nie przyczyną.

[misiomor]

Z jakością ten elektrolit w filtrze gwizdka wiele wspólnego nie ma, jednak czy musi on powodować palenie się tego głośnika? No chyba że księgowy narzucił podobne oszczędności w konstrukcji samego wysokotonowca.

 

Jeżeli jednak ten model kolumn u innych funkcjonuje bez napraw co chwila, należałoby uznać że przyczyną problemu jest albo niedopasowanie impedancyjne kolumny - wzmacniacz albo uszkodzenie tego ostatniego.

[atmeg]

Zaraz doszukiwać sie jakiś wad w sprzecie , wszystko da sie "spalić " przy odpowiednich predyspozycjach operatora .

A sposób "na żarówke" rozwiąże te problemy .

To z diodami też ale zbyt mechaniczne i niebedzie sie dynamicznie dopasowywać do muzyki :).

...

Jeśli już kol. misiomor przebadał pare żarowek niech zaproponuje coś na próbe a autor tematu niech wlutuje TO i sprawdzi czy dzwiek mu sie nie popsuje.

Osobiście wymieniałem kilka żarówek w kolumnach i zawsze głośniki chronione w ten sposób przeżyły.

[jar1]

Z jakością ten elektrolit w filtrze gwizdka wiele wspólnego nie ma, jednak czy musi on powodować palenie się tego głośnika? No chyba że księgowy narzucił podobne oszczędności w konstrukcji samego wysokotonowca.

 

Jeżeli jednak ten model kolumn u innych funkcjonuje bez napraw co chwila, należałoby uznać że przyczyną problemu jest albo niedopasowanie impedancyjne kolumny - wzmacniacz albo uszkodzenie tego ostatniego.

 

Ja miałem na mysli amplituner. Ewentualnie nadzwyczaj tandetne głosniki. Tak czy inaczej, jako całość to złom.

[atmeg]

 

 

Ja miałem na mysli amplituner. Ewentualnie nadzwyczaj tandetne głosniki. Tak czy inaczej, jako całość to złom.

Ech , tu złom tam złom :) Może jakiś urlop wyjazd + flirt z fajną panienką zmieni coś?

Nie samymi tranzystorami i głośnikami człowiek żyje .

[misiomor]

Jeśli już kol. misiomor przebadał pare żarowek niech zaproponuje coś na próbe a autor tematu niech wlutuje TO i sprawdzi czy dzwiek mu sie nie popsuje.

C10W 12V musiałbym wyciągać z samochodu żeby sprawdzić rezystancję na zimno. C5W 6V w ogóle nie dysponuję. Dlatego bez wizyty w Feu Vert albo innym tego typu sklepie się nie obejdzie, podobnie jak bez przebadania tych żarówek omomierzem.

[atmeg]

misiomor@

wiec w sumie to niewielki wkład pracy i finansów dla kol. bass-man ...

Kol. bass-man masz już recepte na rozwiązanie tych problemów , reszta jest po twojej stronie .Ewentualne dogadanie jakiś szczegółów na forum.

[misiomor]

Tak czy siak takie żarówki mogą trochę się różnić rezystancją zależnie od np. producenta. Dlatego sugerowałbym jednak zakup i osobisty pomiar.

[bass-man]

Ok,na początek zastosuję patent z żarówką C5W 6V. Gdzie dać tą żarówkę ? Nie wiem czy będę miał dostęp do zwrotnicy by w niej ją zamontować,więc czy można od razu za głośnikiem?

[Nakamichi]

Głowy za to nie dam, gdyby tak było (wypadałoby sprawdzić czujnikiem zwarć topologię filtru) można spróbować żarówki powiedzmy że C10W 12V albo C5W 6V, tak żeby miała na zimno ok. 1.5ohm (do sprawdzenia omomierzem). Opornik należałoby wtedy zastąpić wartością brakującą do tych 2.7ohm.

A tak ładnie tu opisane.

Trudno odpowiedzieć , jeżeli ten opornik łączy się z jednej strony jedynie z przewodem terminala głośnikowego , to zapewne żarówka może być za głośnikiem , ale pozostaje kwestia zmiany wartości tego rezystora na płytce zwrotnicy.

[misiomor]

Ok,na początek zastosuję patent z żarówką C5W 6V. Gdzie dać tą żarówkę ? Nie wiem czy będę miał dostęp do zwrotnicy by w niej ją zamontować,więc czy można od razu za głośnikiem?

Wszystko zależy od topologii filtru. Jeżeli rezystor 2.7ohm jest po stronie terminala wejściowego, wtedy nie można dawać żarówki w szereg z głośnikiem, bo zaburzy to pracę filtru. Trzeba wylutować opornik i zastąpić go szeregowym połączeniem żarówki i mniejszego opornika. Można też odlutować albo przeciąć kabel łączący się z opornikiem i tam wmontować żarówkę, a do opornika dołożyć równolegle taką wartość żeby go zmniejszyć do 2.7ohm minus rezystancja żarówki.

 

Jeżeli opornik 2.7ohm łączy się z głośnikiem - wtedy można dać żarówkę w szereg z głośnikiem a opornik wylutować i dać mniejszy ew. dołożyć do niego inny rezystor równolegle jak wyżej.

[witek_z]

żarty sobie robisz czy co.

[mamel]

Jakie konstrukcje mają żarówki? Diody widzę w wielu.

misiomor - opuściłeś myślenie zachowawcze i wyszedłeś na prekursora :)

:D

Ja miałem na mysli amplituner. Ewentualnie nadzwyczaj tandetne głosniki. Tak czy inaczej, jako całość to złom.

dla mnie to kwintesencja trafnej diagnozy problemu i konstatacja smutnej rzeczywistości

[misiomor]

Jakie konstrukcje mają żarówki?

Rzeczywiście źle zrozumiałem to pytanie. Żarówki do ochrony wysokotonówek znajdziemy jednak choćby w kolumnach estradowych. Co prawda drivery do tub mają większe moce, zatem i żarówki ochronne są na wyższe napięcie niż proponowane przeze mnie wstępnie 6V.

[jar1]

W sumie, to jakby żaróske dac na płyte czołową kolumny, to i troche światła by było. Prawie jak w dyskotece.

[misiomor]

Światła, dym, laser dęs...

[Nakamichi]

misiomor - opuściłeś myślenie zachowawcze i wyszedłeś na prekursora :)

:D

 

Ale jak Misiomor pisze o pojemności cielnej , czyli bezwładności włókna , to raczej wiadomo co ma na myśli.

Zabezpieczenia tego rodzaju to tez nie jest wynalazek z ostanich miesięcy a sprawa kilkudziesięciu lat.

 

W sumie, to jakby żaróske dac na płyte czołową kolumny, to i troche światła by było. Prawie jak w dyskotece.

Wesoły klocek , kolorofon ;-))

 

 

A co zabezpieczeniami typu PTC ?

O degradację dzwięku w tym wypadku mozna być spokojnym .

[mamel]

Ale jak Misiomor pisze o pojemności cielnej , czyli bezwładności włókna , to raczej wiadomo co ma na myśli.

Zabezpieczenia tego rodzaju to tez nie jest wynalazek z ostanich miesięcy a sprawa kilkudziesięciu lat.

niestety aluzju nie ponjał :)

[atmeg]

Może czyjeś aluzje trzeba spuszczać tam gdzie ich miejsce?

[mamel]

skoro jak widzę nie ogarniasz, spędzaj tam czas mile pociągając niekiedy za sznurek