Symulacja wzmacniacza w LTspice

[tomq88]

Mam na komputerze zainstalowany LTSpice i potrafię w nim zrobić symulacje wzmacnaicza z opcją "Transient" wybraną w menu "Edit simulation comand". Widzę jak wygląda na wyjściu wzmacniacza sinus podany na wejście, a także mogę sprawdzić jakie napięcie lub natężenie jest w dowolnym miejscu układu. Nie wiem jednak jak w tym programie zrobić taką symulacje, żebym mógł zobaczyć pasmo przenoszenia tego wzmacniacza, sprawdzić zniekształcenia, a także jak sprawdzić czy się nie będzie wzbudzał.

 

Wiem, że na forum jest kilka(naście) osób dobrze obeznanych w elektornice, te osoby na pewno uzywają programów do symulacji, a w śród nich może jest ktoś kto bawi się LTspice. Będę wdzięczny za krótki instruktarz jak należy to zrobić.

[tomq88]

Już sobie poradziłem. Zastanawia mnie tylko dlaczego w oryginalnym schemacie umieszczono kondensatory 100pF w kolektorach T2iT3, skoro one wszystko psują.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[raven1985]

Ciężko mi coś w kilku zdaniach powiedzieć bo to rozległy temat a LTSpice nie używam. W książce Cordella jest rozdział o symulacji z użyciem tego programu jak chcesz mogę Ci wysłać.

 

Masz złe modele i brak rezystorów przy tranzystorach drivera, Taki "czysty" darligton jest bardzo wolny i stąd ten pik.

Żeby sprawdzić stabilność musisz prze symulować wzmocnienie pętli "loop gain" jak to zrobić zobacz w przykładach dołączonych do programu: LoopGain i LoopGain2.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[tomq88]

O tych rezystorach zapomniałem. Rezystorów w bazach tych sterujacych juz nie dawalem, bo one niewiele zmieniaja.

 

Ksiażke możesz mi podesłac , na priv wysle Ci moj adres mailowy. Jeśli chodzi o modele, to jest tu bardzo maly wybor tranzystorów, a nie umiem jeszcze importowac z zewnatrz.

 

 

Wzmocenie w otwartej petli bede symulowal jak uporam sie z tym pasmem przenoszenia. Choc nie wiem czy nie porywam sie z motyką na słońce przy moim obecnym doświadczeniu elektronicznym. Choć z drugiej strony to i tak lepiej niz poprawiać ukłąd w ciemno...

 

Pasmo da się na siłe wygładzić, tylko charakterystyka fazowa pod koniec pasma akustycznego sie psuje..

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Buzzer]

Układ nie jest przypadkiem przekompensowany? Zapas modułu i fazy jest bardzo duży.

[tomq88]

Układ nie jest przypadkiem przekompensowany? Zapas modułu i fazy jest bardzo duży.

Układ jest w fazie rozwojowej. Jest to wzmacniacz z tego tematu -

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą ) zrobilem go i sie wzbudzał, więc teraz z nim walcze. Najpierw zbierałem pomysły co z tym zrobic, teraz przyszedl czas na symulacje, a niedlugo zrobie testowe pcb.

 

 

Sugerujesz więc obciac pasmo do, powiedzmy, 30khz? Pasmo przenoszenia wykracza poza 100khz, bo dzieki temu przesuniecia fazowe w obszarze akustycznym sa minimalne. Niestety, jak wspomnialme nie mam jeszcze tak duzego doswiadczenia by wiedziec, czy tych przesuniec fazowych nalezy unikac za wszelka cene (co niniejszym uczynilem), czy mozna sie tym nie przejmowac.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[WitKo]

Witam,

nie ma co kombinować z zerami; LTspice 100p też przyjmie, a będzie bardziej czytelnie.

Jeśli robisz dyskretnego darlingtona to rezystory w emiterze pierwszej pary są nieodzowne dla uzyskania stabilności termicznej.

 

pozdr, wk

[tomq88]

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą ) - r12 i r4 na tym obrazku czy mówisz o czymś innym?

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[max-bit]

Zasadniczo nie wiem czy do wszystkiego nadaje się LTSpice on jest raczej pod IC LT :) pamiętaj o tym .

[tomq88]

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą ) - r12 i r4 na tym obrazku czy mówisz o czymś innym?

 

 

Udało mi się uzyskac taki przebieg fali prostokatnej na wyjsciu:

 

 

 

Jest ok, czy dalej walczyć? Jeśli tak to w którym miejscu?

Teraz widzę, że te kondensatory w kolektorach T1 i T2 to nie od parady tam zostały umieszczone... Jednak z 47pF w tym miejscu znacznie lepiej to wygląda.

 

 

Na drugim obrazku pasmo przeszenia (kondensator 2nF w filtrze wejsciowym)

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[max-bit]

A jak inne parametry ?

[tomq88]

Tzn? Jakie jeszcze mam podać i jak je sprawdzić w Ltspice? Właśnie dodałem pasmo przenoszenia.

 

Zasadniczo nie wiem czy do wszystkiego nadaje się LTSpice on jest raczej pod IC LT :) pamiętaj o tym .

Wiem, że ludzie głównie symulują w tym programie ukłądy z op-ampami, ale wzmacniacze chyba też się da. Nawet w przykłądach do tego programu jest normalny wzmacniacz tranzystorowy. Mam też Tine na komputerze, ale jets o wiele bardziej skomplikowana w obsludze.

[max-bit]

coś cieniutkie to pasmo przenoszenia cieniutkie :)

[tomq88]

Ale bez problemu może być nawet 100khz... To tylko kwestia ustawienia filtra wejsciowego. Tak jak pisałem - jestem pcozatkujacy w tej materii i nie wiem czy lepiej ograniczać pasmo by uniknac wzbudzen na wyzszych czestotliwosciach, czy jednak powinno byc mozliwie duzo teog pasma. Z tego co widze u innych to standard to 30-40 khz.

 

 

Załączam także plik z symulacją do Ltspice (*.asc)

-pasmo prznoszenia:

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

-fala prostokątna

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[raven1985]

Na drugim obrazku pasmo przeszenia (kondensator 2nF w filtrze wejsciowym)

Ten kondensator jest potrzbny w "realu" :) W symulacji musi go nie powinno być bo zamiast oglądać odp wzmacniacza oglądasz filtru.

[tomq88]

Ten kondensator jest potrzbny w "realu" :) W symulacji musi go nie powinno być bo zamiast oglądać odp wzmacniacza oglądasz filtru.

 

Dlatego w symulacji fali prostokatnej jets odlaczony. A jesli chdozi o pasmo przenoszenia, to bez niego spadek -3dB pasma jets przy 3Mh. Może tak zostać, czy jakoś to ograniczać?

 

 

W otwartej pętli jeszcze nie symulowałem i nie wiem jak za bardzo to ugryźć. Podobnie jak zmianu modeli tranzystorów. Chyba już zrobię testowe pcb... Tak właściwie miałem tylko wymienić darlingtony na zwykłe tranzystory, nie wiedziałem, że będzie z tym tyle zachodu....

 

Aby zabezpieczyć wzmacniacz przed przepięciami przy obciążeniu indukcyjny włącza się 2

diody między wy. a + i - zasilania.

Warto tutaj dołożyć?

[WitKo]

witam,

Kolega buduje wzmacniacz słuchawkowy ?

Tanzystory zastosowane w końcówce mocy do niczego innego się nie nadają, są znacznie szybsze niż tranzystory mocy i na pewno wpłynie to wyniki symulacji.

 

LTspice jest o tyle fajny, że właściwie obsłuży wszystkie "dialekty" spice'a, stąd dostępność modeli jest ogromna.

 

No i ma jeszcze tą zaletę, że bez problemu działa pod wine.

 

Dlaczego R12 i R25 są tak duże ?

Do oceny stabilności należy wszelkie filtry wejściowe wyciąć (chodzi o C5).

 

pozdr, wk

[tomq88]

witam, Kolega buduje wzmacniacz słuchawkowy ? Tanzystory zastosowane w końcówce mocy do niczego innego się nie nadają, są znacznie szybsze niż tranzystory mocy i na pewno wpłynie to wyniki symulacji.

Niestety już drugi dzień męczę się z dodaniem bibliotek do tego programu (chciałem wrzucić bd139/bd140 oraz bd911/912 jako tranzystory mocy).

 

Zmeiniłem r12 i r25. C5 jest odciety.

 

r23 i r24 należą do masy sygnałowej czy już nie?

 

Niestety już drugi dzień męczę się z dodaniem bibliotek do tego programu (chciałem wrzucić bd139/bd140 oraz bd911/912 jako tranzystory mocy).

 

Fakt, mój błąd. Z tego co wiem, to wypadałoby tam dać około 10-33 ohm (zapewne wrzuce 22ohm)

 

ok.

 

-----------------

r23 i r24 należą do masy sygnałowej czy już nie?

-----------------

Z tymi modelami nadal sobie nie poradziłem, za to spróbowałem dać tranzystory które maja bardziej zblizon wzmocnienie w stosunku do tych które zamierzam dac.

 

Wyniki:

 

 

 

I chyba tak zostanie. Miał a by7c to prosta przerobka dajaca stabilnosc, a tyle sie przy tym umeczylem, ze mam juz dosc.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[WitKo]

witam,

do masy sygnałowej zaliczyłbym wszystko poza zoblem.

 

Tu masz przykład(pierwszy z brzegu jaki google wypluło):

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

 

Wszystko da się wstawić dyrektywą:

.inc nazwa_biblioteki.lib

 

 

pozdr, wk

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[tomq88]

Czy tak pierewszy z brzegu przyklad to nie wiem, bo naprawde duzo szukalem. Nawet w ksiazce podeslanej przez Ravena. Ale widocznie jestem za malo pojetny, bo nadal nie wiem jak to zrobic. Nie mam juz do tego sily. Wytrwailem plytke, mam nadzieje, ze w tym tygodniu zrobie testy i wszystko sie okaze. Jesli bedzie chodzil stabilnie, to ok, jesli bedzie sie grzal albo odpali z jakims napieciem stalym na wyjsciu to po prostu wywale to pcb na smieci i zrobie cos innego... Moze holtona 100 albo AKSA...

 

 

Sorry za to wylewanie zali ;]

[Waldi_06]

...Niestety już drugi dzień męczę się z dodaniem bibliotek do tego programu (chciałem wrzucić bd139/bd140 oraz bd911/912 jako tranzystory mocy)...

 

 

1. znajdź biblioteki .lib do spice,

2. otwórz katalog C:\Program Files\LTC\LTspiceIV\lib\cmp

2a. zrób backup katalogu LTC

3. kliknij na plik standard.bjt

4. na końcu listy tranzystorów wstaw treść .lib, zauważ , aby format kopiowanej treści był podobny do tego co masz w pliku z pkt 3, ponieważ moga być inne formaty w lib, a zwłaszcza w .mod pisane do Orcadów i innych. w tym pliku wstaw obie polaryzacje N i P. w LT będzie widoczna ta , której znak wybrałeś.

5. zamknij w głównym oknie LT plik z pkt 3

6. całkowicie zamknij LT i uruchom od nowa, po wybraniu elementu NPN w zakładce bedzie i twój wpis , np na końcu,

7. jak zadziała, to mozesz pozmieniać kolejność w pliku z pkt3

8. inne elementy wstawiasz do plików z odpowiednim rozszeżeniem

 

PS

od tego czasu nie możesz mu pozwolić na uaktualnianie plików, bo ci nadpisze nowe na twoje już wyedytowane.

PS2

nie wystarczy wstawić komendy .inc cośtam.lib bo nie wybierzesz tego elementu aby zadziałał ten sposób należy wykonac troche bardziej skomplikowane/dłuższe czynności,

[raven1985]

Warto tutaj dołożyć?

Warto.

 

nie wystarczy wstawić komendy .inc cośtam.lib bo nie wybierzesz tego elementu aby zadziałał ten sposób należy wykonac troche bardziej skomplikowane/dłuższe czynności,

Dlatego nie używam LTSpice :)

[olog]

Nie trzeba dodawać całej biblioteki, jeśli chcesz dodać jeden lub dwa tranzystory, wystarczy wykorzystać polecenie .model na schemacie, prościej sie już nie da ;-)

[tomq88]

Dziekuje za odpowiedzi, dzis chyba nie bede mial czasu sie tym zajac (obowiazki wzywaja), moze jutro wieczorem popróbuje.

 

Nie trzeba dodawać całej biblioteki, jeśli chcesz dodać jeden lub dwa tranzystory, wystarczy wykorzystać polecenie .model na schemacie, prościej sie już nie da ;-)

".mod" na schemacie? Gdzie i jak?

 

 

Płytke mam już wytrawioną, czeka na wiercenie, ale z dolozeniem tych diod, czy ewentualnych kondensatorów mysle ze nie bedzie problemu, zreszta to dopiero prototyp. Elmementow jeszcze zadnych nie kupilem, poczekam na wynik symulacji z poprawnymi modelami.

[Waldi_06]

Nie trzeba dodawać całej biblioteki, jeśli chcesz dodać jeden lub dwa tranzystory, wystarczy wykorzystać polecenie .model na schemacie, prościej sie już nie da ;-)

 

rozwiń proszę temat, bo tego "prościej ..." poprostu nie znam

 

...

Dlatego nie używam LTSpice :)

 

niepotrzebnie bo poza ta jedną kwestia to naprawdę fajne ustrojstwo,

no chyba, że masz cos innego ze sporym zapasem bibliotek

:-)

[olog]

rozwiń proszę temat, bo tego "prościej ..." poprostu nie znam

 

proszę uprzejmie ;-)

 

w załaczniku model dla tranzystora Q1

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[tomq88]

-

[tomq88]

proszę uprzejmie ;-)

w załaczniku model dla tranzystora Q1

 

Dziekuje, ten sposob działa i jest chyba najmniej kłopotliwy.

 

Z dowaniem modeli już sobie poradziłem, ale pojawil sie kolejny problem - coś słabo prostokątny ten prostokat. Kombinowanie z kondensatorami miedzy Bazami, a Kolektorami niewiele daje. Mysle, ze to glownie wina tranzystorów koncowych, ale nie mam pojecia co innego tam wstawic. 2sa1943/2sc5200 nie chce, bo szansa ze kupie oryginaly w przystepnej cenie jest taka jak na wystapienie opadow sniegu w lipcu. Wiec jesli moglby mi ktos polecic jakies zwykle, normalne, nie audiofilskie tranzystory w przystepnej cenie to bylbym wdzieczny. Myslalem o bd911/912, ale nie ma do nich modeli w spice, wiec nie wiem sie jak sprawdza.

 

BTW, te diody podlaczylem dobrze?

 

 

Załączam także wykres symulacji pama przenoszenia, z tym juz nie ma zadnych problemow, nawet z tymi slabszymi tranzystorami.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[raven1985]

BTW, te diody podlaczylem dobrze?

Dobrze

ysle, ze to glownie wina tranzystorów koncowych, ale nie mam pojecia co innego tam wstawic. 2sa1943/2sc5200 nie chce, bo szansa ze kupie oryginaly w przystepnej cenie jest taka jak na wystapienie opadow sniegu w lipcu. Wiec jesli moglby mi ktos polecic jakies zwykle,

Kupisz oryginalne na allegro za 9PLN para MARG_06 i Sebastian-1k czy jakoś tak.

[tomq88]

Powoli składam ten wzmacniacz, zastanawia mnie jeszcze jedna rzecz. Zarówno w książkach jak i w innych schematach wystepuje zgodnosc wartosci rezystora sprzężenia zwrotnego z wartoscia rezystora zwierajacego wejscie do masy. Tutaj jednak w sprzężeniu mam 2,7ohm, a wejscie do masy zwiera 100kohm (jak w zalczniku oryginalny schmemat). W zwiazku z tym pytanie - to blad, czy we wzmanciaczach ze sprzezeniem pradowym tak juz jest?

 

I jesli jest zle - to zmienic rezystor R2 z ponizszego schematu na 2,7kohm (co chyab nie jest dobrym pomyslem), czy od nowa przeliczyc petle sprzezenia zwrotnego, powiedzmy ze r2 i r3 mialyby 22kohm, a rezystor R6 - 1kohm?

 

 

I przy okazji kolejne pytanie - mozna cos zrobic z petla sprzezenia zwrotnego by zmniejszyc szanse na wzbudzanie wzmaniacza? Np nieco zwikeszyc wzmocnienie, etc?

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )