Lutowia cyną bezołowiową - KANAŁ.!

[darkul]

LUTOWANIE BEZOŁOWIOWE

 

Ø Dyrektywa Unii Europejskiej WEEE ( Waste from Electrical and Electronic Equipment), stanowi przepisy dotyczące:

 

ü Zakazu stosowania ołowiu w elektronice, począwszy od 1 stycznia 2004 r.

ü Zabezpieczenia istniejących odpadów z elektrycznego i elektronicznego sprzętu, zminimalizowanie ich szkodliwego wpływu na środowisko w trakcie składowania.

Kraje UE mają 1,5 roku na dostosowanie swoich przepisów do prawodawstwa UE w tym zakresie.

 

 

 

Ø Dlaczego ołów ? Jest to pierwiastek zaliczany do tzw. neurotoksyn, czyli trucizn wpływających chorobotwórczo na pracę mózgu. Powoduje on trwałe uszkodzenie komórek mózgu (neuronów) oraz połączeń między nimi. Proces ten wpływa negatywnie na sprawność myślenia a nawet na zmiany osobowości. Ołów wpływa również niekorzystnie na układ krwionośny, powodując niedokrwistość. Obecnie mówi się również o działaniu rakotwórczym i embriotoksycznym ołowiu. W elektronice ołów jest stosowany powszechnie w stopach cynowo - ołowiowych do lutowania wyprowadzeń podzespołów elektronicznych na płytach drukowanych, które często są również pokryte tym stopem. Będąc trudny do odzysku czy recyklingu, bardzo często trafia na wysypiska śmieci, z których może przedostawać się do środowiska naturalnego stwarzając zagrożenie dla całego systemu ekologicznego. Mechanizm przedostawania się ołowiu z wysypisk śmieci do środowiska opiera się o działanie kwaśnego deszczu, który rozpuszczając ołów, przedostaje się do rzek. W ten sposób powstają trujące związki ołowiu, jak azotan ołowiu, który łatwo przenika do gruntu, a dalej do wód gruntowych.

 

Ø Skala problemu jest duża, o czym może świadczyć choćby to, że w 1995 roku kraje UE wyrzuciły na śmieci ponad 6 mln. ton odpadów elektronicznych, w tym 25 mln. Sztuk odbiorników telewizyjnych. Jeśli spojrzeć na USA, prognozy mówią o złomowaniu ok. 150 mln. Komputerów osobistych do 2005 roku. Kiedy mowa o prognozach, warto wspomnieć, że rośnie ilość sprzedawanego sprzętu elektronicznego. Wprowadzenie więc w życie dyrektywy WEEE, oznacza rewolucję w technologii lutowania.

 

Ø Dotychczasowe metody lutowania cynowo - ołowiowego posiadają (obok wieloletniej tradycji ich stosowania), dobre właściwości zarówno elektryczne, jak i mechaniczno - wytrzymałościowe, oraz temperaturowe. Nie bez znaczenia jest również ich niska cena i dostępność oraz łatwość stosowania.

 

Ø Badania nad zamiennikami ołowiu prowadzone na całym świecie - nie tylko w Europie - mają na celu uzyskanie materiału, który będzie mało toksyczny, tani, dostępny (obecność kopalin lub łatwość pozyskiwania w dużej ilości i niskiej cenie a zarazem niskiej toksyczności tego procesu), zbliżone do ołowiu lub lepsze właściwości fizyko - chemiczne (tu szczególnie parametry elektryczne, temperatura topnienia, plastyczność, wytrzymałość mechaniczna). Jeśli powyższe właściwości "przymierzymy" do tabeli pierwiastków, wówczas pozostaje niewielka ich grupa, spośród której można wybrać "kandydata" na zamiennik. Do grupy tej należą takie pierwiastki jak:

 

· Miedź

· Bizmut

· Srebro

· Antymon

 

Przebadano około 200 spoiw z potencjalnymi zamiennikami ołowiu na przestrzeni 3 ostatnich lat. W wyniku tych prac, można powiedzieć, że brane są pod uwagę 3 rodzaje bezołowiowych stopów lutowniczych:

 

 

· 48 Sn 52 Bi - w Japonii

· 99,3 Sn 0,7 Cu - w Europie

· 96,5 Sn 3,5 Ag - w USA Powyższe związki posiadają następujące temperatury topnienia:

· 48 Sn 52 Bi - 139 ºC

· 99,3 Sn 0,7 Cu - 227 ºC

· 96,5 Sn 3,5 Ag - 221 ºC

 

Stosowanie wyższej temperatury topnienia będzie związane z używaniem bardziej odpornych na temperaturę elementów elektronicznych oraz płytek drukowanych.

 

Ø Współczesne badania związana z zamiennikami idą w kierunku uzyskania optymalnego składu materiału lutowniczego złożonego z 3 pierwiastków. Jednak ciągle jest tu mowa o wspomnianych pierwiastkach.

 

Możemy tu wymienić następujące kompozycje:

 

· 95,5 Sn 3,5 Ag 0,7 Cu - 217 ºC

· 93,5 Sn 3,5 Ag 3 Bi - (206 - 212) ºC

· 89,5 Sn 10 Bi 0,5 Cu - (190 - 200) ºC

 

Prace te polegają zatem na znalezieniu optymalnego składu materiału z obrębu wymienionych wcześniej pierwiastków. Spoiwa trójskładnikowe nadają się do użycia jako proszki do past lutowniczych, natomiast nie są zalecana do użycia w agregatach lutowniczych. Powyższe spoiwa trójskładnikowe posiadają zbliżone właściwości elektryczne oraz lepsze mechaniczne w porównaniu do materiału cynowo - ołowiowego.

 

Zagadnienie wyeliminowania ołowiu z procesu lutowania dotyczy nie tylko połączeń elementów elektronicznych między sobą, ale także metod wykonywania ścieżek na płytach montażowych. Dotychczas stosowana metoda HASL (Hot Air Solder Leveling), korzystająca ze stopu cynowo - ołowiowego do tworzenia ścieżek na płycie, również musi ulec zmianie. Obecnie około 60 % wszystkich płyt drukowanych zawiera ścieżki wykonywane tą technologią. W tej materii prace polegają na korzystaniu z innych niż ołów materiałów do nanoszenia ścieżek. W grę wchodzą takie materiały jak:

 

Ø Powłoki Ni/Au.

Ø Chemiczna cyna.

Ø Powłoki organiczne.

Ø Powłoki Nikiel/Pallad.

 

Każdy z powyższych materiałów różni się właściwościami, kosztem oraz technologią nanoszenia. Powłoki z dodatkiem złota wymagają dużego reżimu technologicznego, gdyż ich nie zachowanie może spowodować nieszczelność złotej powłoki, migrację niklu do powierzchni a w konsekwencji utratę lutowności ścieżki. Oprócz tego jest to drogi materiał. Natomiast powłoki organiczne są z kolei narażone na uszkodzenia termiczne, natomiast są tanie. Dlatego najbardziej obiecującą mieszanką do produkcji ścieżek na płytach drukowanych jest obecnie 93,3 Sn 0,7 Cu, ze względy na wysoką temperaturę topnienia. Wówczas stosowanie w procesie lutowania elementów stopów bezołowiowych o wyraźnie niższej temperaturze daje gwarancję uniknięcia uszkodzeń samej płyty oraz podzespołów elektronicznych. Są również prowadzone rozważania nad zmianą w samej technologii nakładania ścieżek na płytę.

W zakresie eliminacji ołowiu z procesu produkcji podzespołów elektronicznych prace są najmniej zaawansowane. Chodzi tutaj głównie o pokrycia wyprowadzeń elementów elektronicznych, gdzie zastosowanie ma ołów. Rozważane są pokrycia złożone z takich materiałów jak:

 

Ø Sn

Ø Pd/Ni

Ø Au

Ø Ag

Ø Sn/Bi

 

Najlepsze wyniki - jak dotychczas - pod względem temperaturowych zniszczeń osiągnięto z użyciem cyny. Tego typu pokrycia wyprowadzeń w połączeniu ze złoconymi chemicznie ścieżkami płyt drukowanych, lutowanych pastami bezołowiowymi typu 99,3 Sn 0,7 Cu oraz 96, 5 Sn 3,5 Ag, dawały najlepsze rezultaty.

 

Jednak badania nad zastosowaniem pokryć wyprowadzeń elementów elektronicznych materiałem SnPb z jednoczesnym zastosowaniem past bezołowiowych w procesie lutowania, powoduje znaczny spadek wytrzymałości termicznej połączeń. Obecność ołowiu - choćby w niewielkim stopniu, powoduje znaczne obniżenie jakości połączenia. Dlatego parce w kierunku wyeliminowania ołowiu nie mogą skoncentrować się jedynie na wyeliminowaniu go z niektórych etapów procesu wytwarzania urządzeń elektronicznych, jak nanoszenie ścieżek i lutowanie, gdzie ilość ołowiu jest największa, lecz na wszystkich etapach procesu produkcji. Inny problem, jaki pojawił się podczas procesu lutowania "na fali" stopami cyna bizmut to tzw. Zjawisko lift - off. Polega to na odrywaniu się lutowia cynowego zawierającego powyżej 5 % Bi od podłoża miedzianego. Zjawisko to jest wywołane mikrosegregacją bizmutu i gromadzeniem się jego nadmiaru przy powierzchni połączenia lutowniczego, wskutek czego powstaje dodatkowa warstwa pomiędzy podłożem a lutowiem, która uniemożliwia połączenie się lutowia z podłożem. Kolejnym problemem, jaki pojawił się w przypadku lutowania bezołowiowego jest nadmierne utlenianie się lutów bezołowiowych. Prowadzi to w przypadku lutowania "na fali" do powstawania żużlu, który tworzy się 3 - 5 razy szybciej niż dla stopów ołowiowych.

 

Do sukcesów w montażu lutami bezołowiowymi można zaliczyć lutowanie rozpływowe z użyciem pasty 95, 5 Sn 4 Ag 0,5 Cu wraz z topnikiem niezawierającym haklogenków. Proces montażu PLCC oraz rezystorów i kondensatorów typu chip był przeprowadzany na płytach pokrytych Au/Ni oraz chemicznie srebrzonych. W tym celu była wykorzystana standardowa linia SMT. Również pozytywne wyniki dał proces lutowania podzespołów w obudowach BGA i μBGA kulkami lutowia bezołowiowego 95,5 Sn 3,8 Ag 0,7 Cu na podłożu złoconym.

 

Ø Lutowanie falą lutowniczą:

 

W kąpieli lutowniczej znajduje się komora pompowa, która przepompowuje cynę z regulowanym ciśnieniem poprzez dysze spiętrzające z dobieralnymi wymiarami. W tej fali lutowniczej powstaje wolna od żużla powierzchnia cyny, w której można bardzo czysto lutować obrabiane elementy. Taki sposób lutowania jest szczególnie przydatny dla płytek obwodów drukowanych.

Na zakończenie warto również wspomnieć o technologii ormecon csn - jest to pierwszy procese cynowania zanurzeniowego, który pod względem niskich kosztów produkcji i znakomitych właściwości przewyższa proces złocenia chemicznego Ni/Au.

Bardzo wysoka jakość powierzchni ORMECON CSN wynika z zastosowania Metalu Organicznego ORMECON, który tworząc powłokę na wytrawionej powierzchni miedzi, umożliwia katalityczne osadzanie się cyny chemicznej. W wyniku procesu ORMECON CSN powstaje warstwa cyny o zdecydowanie krystalicznej strukturze, charakteryzująca się bardzo dużą odpornością na procesy starzenia i utleniania. Z nowej technologii cynowania zanurzeniowego wypływa wiele znaczących korzyści zarówno dla producentów obwodów drukowanych jak i zakładów montażu: dłuższa żywotność, odporność temperaturowa, gwarantowana lutowność oraz większe bezpieczeństwo pracy.

 

 

 

Właściwości powłoki bezołowiowej ORMECON CSN

 

Właściwość

Efekt

1. Pierwszorzędna lutowność

brak resztek topnika, pasta lutownicza pracuje prawidłowo

 

2. Osad cyny jest bardziej gęsty

rozproszenie znacznie ograniczone

ograniczony efekt starzenia

znacznie ograniczone utlenianie

większe bezpieczeństwo procesu

szerokie okno przerobowe

 

3. Płaska i jednolita powierzchnia

Możliwość gęstego montażu i miniaturyzacji

 

4. Wytrzymuje wielokrotne cykle cieplne

Szerokie okno przerobowe

 

5. Bardzo długi czas leżakowania

Szerokie okno przerobowe

 

6. Jakość i grubość powłoki można testować

sprzężenie zwrotne jakości powłoki

lepsza kontrola procesu

 

7. Możliwość testowania elektrycznego

Możliwość testowania elektrycznego

 

8. Powłoka widoczna optycznie

natychmiastowa diagnoza wszelkich problemów związanych z powierzchnią miedzi przed pokrywaniem

większe bezpieczeństwo procesu

 

9. System 1 metalu

brak metalu, który może zanieczyścić urządzenia do lutowania na fali

 

10. Efektywny kosztowo

ekonomicznie dopuszczalny jako substytut procesu HAL

 

Porównanie ORMECON CSN z innymi procesami cynowania zanurzeniowego

 

ORMECON CSN

Standardowe procesy cynowania zanurzeniowego

 

długotrwała lutowność

krótkotrwała lutowność

 

wysoce krystaliczna struktura

małe kryształki, mniejsza krystaliczność

 

gładka powierzchnia

szorstka powierzchnia

 

gęsta struktura

porowata struktura

 

mała powierzchnia - trudna do zaatakowania

duża powierzchnia - łatwa do zaatakowania

 

brak dyfuzji cyna - miedź

dyfuzja cyna - miedź

 

duża odporność na utlenianie

tworzenie się tlenków międzymetalicznych

i tlenków cyny

==================

 

To tak z grubsza rzecz ujmując.

 

Nawet dyletanci w temacie elektroniki mogą sobie poszukać haseł na temat trwałości lutów bezołowiowych. Np.GOOGLE i hasło TRWAŁOŚĆ LUTOWIA BEZOŁOWIOWEGO .

 

=======================

 

Później niech sobie pooglądają swoje klamoty, z pięknymi matowymi lutami.

 

Żywotność klamoctwa to średnio 1 do 5 lat , i będzie wesoło.

 

Wszak w końcu serwisy muszą zacząć zarabiać na siebie.

 

Samochodziaże już to zaznali , czasem nawet niewiedzą że z w.w. powodu.

 

P.S.

 

Dyrektywa U.E. mówi tez o tym że tam gdzie konieczna jest niezawodność czyli szpitalnictwo, wojsko itp nadal będzie stosowana cyna z dodatkiem ołowiu [ tradycyjna ].

Tak poza tym USA mają w pupą U.E. i dalej jadą na ołowiowej.

[lulu]

aleś się rozpisał kurka wodna :)

[darkul]

Temat w zasadzie fundamentalny , i o dziwo nie poruszany w pismach tzw.fachowych AUDIO.

 

Bo strach.

[gelson]

Bodajże w zeszłym roku,tylko nie pamiętam,czy Kulpa czy Kisiel pisał w którejś z gazet,Audio lub Hi-Fi i muzyka o dziadostwie jakim jest lutowanie bezołowiowe i konsekwencjami z tego wynikającymi,musiałbym pogrzebać,żeby wyłuskać skan tegoż artykułu.

[darkul]

Poszukaj... zagadnienie jest ciekawe i straszne.

[darkul]

Jeden z przykładów.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Chris01]

darkul, 17 Wrz 2009, 11:25

 

>Jeden z przykładów.

 

 

a co to jest ten "nalot"? jakis tlenek czy co...

[misiomor]

To chyba jest "zaraza cynowa" - w temperaturze poniżej ok. 10 C (zależnie od domieszek może to być niżej) cyna sama z siebie przechodzi w odmianę alotropową alfa która jest szarym proszkiem.

[darkul]

Bielone cyną bezołowiową i proces skuszenia lutowia powierzchniowego.

 

Na Googlach można się doszukać informacji jak to organizacja producentów japońskich zaczyna psioczyć z w.w. powodu.

[darkul]

>misimor

 

Tak. To jest zaraza cynowa.

 

Co prawda bezołowiówka tak się pierniczy nie tylko po przez wpływ temperatury ale też prze wpływ warunków atmosferycznych otoczenia.

 

Nie lubi gwałtownych skoków temperatury.

 

Widziałem [ po raz kolejny ] klocek uznanej firmy z 4 letnim resursem. Końcówka mocy.

Złom.

[vuy]

Hmmm

 

Wszystko co kolega tu opisal to jak najbardziej prawda z tym ze to zadne ''odkrywanie ameryki'' ;)))

u mnie w firmie lezy od paru lat 1 (slownie jedna)szpulka tego bezolowiowego ''shit-u'' i tak zostanie na wieki ;)

nigdy nic nie polutowalem tym g... bo po pierwszych probach po prostu lut mi sie nie spodobal;P,

a w urzadzeniach za kilkadziesiat k.zl polutowanie czyms takim graniczyloby z profanacja ;)

 

Tym co lutuja ''zawodowo'' takich rzeczy nie trzeba tlumaczyc ;)

 

pzdr

Vuy

[darkul]

My ameryki nie odkrywamy , ale w prasie "wiadomej" sza.

[Molibden]

Tą bzrurną technologię narzuciła światu UE w ramach dyrektywy WEEE dot. zagospodarowania zużytego sprzętu elektronicznegego (WEEE - Waste of Electronic Equimpent). Rzekomo (co jest oczywiście w szerszym ujęciu nieprawdą) - odcieki z wysypisk takiego sprzętu mają zawierać wypłukany ołów.

 

Jeśli chodzi o stosowanie lutów bezołowiowych: cała ta dyrektywa unijna wnosi więcej szkody niż pożytku. Do lutowania zużywa się tylko ok. 0.7% światowej produkcji ołowiu. Zarzut, że może on być chemicznie wymywany (ługowany) ze złóż odpadów do wód gruntowych i być zagrożeniem dla ludzi jest wyssany z palca.

Stop eutektyczny Sn-Pb topi się w ok 183 st.C. Cyna w 231 st. C. Właściwości mechaniczne lutu cynowego są gorsze niż wykonanego ze stopu. Ma on strukturę polikrystaliczną, natomisat Sn-Pb jest ciągły (jednorodny). Dodatkowo, nie można przez to ocenić wizualnie jakości spoiny gdyż takie połączenie wygląda zawsze jak zimny lut, jest matowe, grudkowate po zastygnięciu.

Zamienniki Pb takie jak Bi nie są rozwiązaniem, to również metal ciężki. Konieczność stosowania wyższej temperatury lutu powoduje większy szok termiczny i poważnie skraca żywotnośc lutowanych elementów. To powoduje wzrost awawyjności, kosztów produkcji i ceny produktów. Wszystkie urządzenia do lutwania trzeba wymienić na takie nowego typu by przystosować linię produkcyjną do wymogów WEEE.

Także wprowadzono zakaz importu urzadzeń nie spełniających tej dyrektywy. W związku z tym np. USA też musiały się dostoswać do wymogów UB (układ brukselski - na wzór u. warszawskiego zwany błędnie i dla nie poznaki UE). Dla mnie - totalne nieporozumienie i biurokratyczna nadgorliwość technicznych i chemicznych ignorantów.

Zostawiono sobie furtkę dla sprzetu wojskowego i medycznego - czyli czerwone sk***ysyny wiedziały doskonale, że to nie może działać dobrze!!

Znowu chodzi o pieniądze i zmuszenienas do coraz nowszych i częstszych zakupów, napędzenie przez to ICH gospodarki.

[mad_z]

"Molibden, 17 Wrz 2009, 15:13

Zostawiono sobie furtkę dla sprzetu wojskowego i medycznego - czyli czerwone sk***ysyny wiedziały doskonale, że to nie może działać dobrze!!

Znowu chodzi o pieniądze i zmuszenienas do coraz nowszych i częstszych zakupów, napędzenie przez to ICH gospodarki."

 

Nie po raz pierwszy. UE to backdoor dla firm do kontrolowania rynku i społeczeństw na wielką skalę. O lutowiu bezołowiowym były całe wątki na diyaudio i konkluzja: robić zapasy.

[mamel]

>Znowu chodzi o pieniądze i zmuszenienas do coraz nowszych i częstszych zakupów, napędzenie przez to

ICH gospodarki.>>

Kolejnym przypadkiem - wykorzystanie efektu cieplarnianego do wprowadzenia żarówek "energooszczednych"

 

Wątek dla zwolenników dyrektyw UE!

[darkul]

Obawiam się że to nie koniec "pomysłów".

Wieść niesie że same podzespoły elektroniczne też mają być poddane nowym dyrektywom w temacie tzw.spoin strukturalnych.

Innymi słowem same np.kondzie czy rezystorki będą krótko żyły.

[darkul]

Ponoć firmy produkcyjne są zobowiązane do stosowania nowej dyrektywy.

 

Ale i to łominiem i damy se rade.

[irek2]

>Zostawiono sobie furtkę dla sprzetu wojskowego i medycznego - czyli czerwone sk***ysyny wiedziały >doskonale, że to nie może działać dobrze!!

 

Podobno jeszcze ''alarmowka'' jest zwolniona z Rohs wiec moze i haj-End bedzie :)

 

W kazdym razie trzeba trzymac reke na pulsie Cunela i na koniec kupic spory zapas. Sledzic produkty bezolowiowe bo sa dosc dobre luty tylko ze starsznie drogie i jak juz sie dobrze lutuja to nigdy nie wiadomo co za 10lat z nimi bedzie.

Mam nadzieje ze dla hobbystow zostawia cyne olowiowa tylko czy producentom oplaci sie ja wtedy produkowac.

Zreszta ja jeszcze zajmuje sie strzelectwem pneumatycznym a tam olowiu sporo sie zuzywa no i wedkarze.

[darkfenriz]

Zgodze sie, ze to glupi pomysl i jak to w unii, ktos na tym pewnie zarobil. W najlepszym razie hipokryzja.

Ale nadal da sie lutowac i to niezle, polecam ECO+PLUS, nie wiem czego do niej dolozyli, ale sama wie, gdzie ma lutowac ;)

[marox]

darkfenriz- co to jest ECO+PLUS.Przybliż troche wskrócie.

[darkfenriz]

Cyna, producent to japonska firma KOKI, seria ECO+PLUS bezolowiowa. Jak dla mnie rewelacja, najlepsze czym lutowalem, grubosc 0.3mm.

[irek2]

>KOKI, seria ECO+PLUS bezolowiowa.

 

To prawda ze to najlepsza cyna a przetestowalem w firmie wiele roznych, niestety jest tez najdrozsza.

Kolega chemik popatrzyl na sklad i cos wspominal ze topnik jest na spirytusie wiec teraz nie dziwi mnie ze produkcja tak lubi lutowac ta cyna :)

 

Z tanszych to jeszcze jakos ELTIN od piekarza sie lutuje.

 

Nie zmienia to faktu ze groty zuzywaja sie kilkakrotnie szybciej.

[ahaja]

Czy mieliście jakieś doświadczenia z tymi super grotami >>

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą ) ?

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[artw]

używam ostatni grot ze zdjęcia "groty rozcinane" 3 lata.Jeden i ten sam.Jest super

[josef]

czym się różni lutownica chińska od nie-chińskiej? (chodzi mi o te groty)

[darkfenriz]

krajem pochodzenia

[Grzegorz7]

Używam tych srebrzystych z pierwszego zestawu.

Te super nie sprawdzają się. Aż sprawdziłem czy przypadkiem nie mam Chińskiej lutownicy ;).

Najlepiej lutuje mi się jednak lutownicą tradycyjną z grotem bimetalowym (automatyczna stabilizacja temp.) ze specjalistycznymi (kształty) grotami. Do szybkich prac jak najbardziej transformatorowa. . .

Narzekacie na inne niż SnPb cyny. W sklepiku z elektroniką, w którym się czasami zaopatruje, sprzedawca namawiał odwiedzających na cynę SnAg. Że niby taka doskonała, srebro, te sprawy. . . Poszła jak ciepłe bułeczki ;)

[Fruttis]

Poczekajcie tylko niech na dobre wejdą topniki na bazie wody - wymogi dyrektywy :)

[Molibden]

Czysta cyna czy w stopach z domieszką Cu/Ag jest bardzo agresywna i rozpuszcza metale, np. platynę a dla nas co szczególnie isttne - srebro, dlatego wyjątkowo szybko zużywają się takie groty (srebrzanka) podczas lutowania, wręcz widać z lutu na lut jak cienka staje się pracująca część grota. Cyna bez ołowiu ozpuszcza też srebro ze srebrzonych końcówek elementów, płytek.

[Molibden]

Natomiast skutkiem wprowadzenia WEEE jest też to, że od dawna są produkowane elementy elektroniczne zgodne z dyrektywą RoHS (Risk of Hazarodus Substances): rezystory, kondensatory, diody, tranzystory, układy scalone i inne, nie zawierające ołowiu (czy też innych cięzkich metali w ilości >0,5%).