SRPP ; MU FOLLOWER - obcinanie niskich częstotliwości

[Gość piotrektychy]

chodzi o analog lampowy do DAC, wykonałem układy jak w temacie na różnych lampach (E88CC, 6SN7) tak aby je przetestować. Okazało się, że zarówno SRPP jak i MU FOLLOWER obcinają niskie tony, których jest zdecydowanie mniej niż bez zastosowania tych układów. Moim zdaniem winowajcą jest kondensator na wyjściu, a konkretnie jego mała pojemność. Zwiększanie pojemności w przypadku SRPP do ok. 10uF niewiele pomogło, w przypadku mu followera zwiększenie pojemności do ok 24uF też nic nie dało (w projekcie jest 10uF). Tak na oko przy mu followerze moim zdaniem powinno być min 30-40uF, ale stosowanie takiej baterii kondensatorów trochę mnie przeraża, tak samo jak przeraża mnie cena za sporą ilość dobrych kondensatorów.

Pytanie czy są sposoby "obejścia" kondensatorów np. przez zastosowanie zamiast nich np. transformatora na wyjściu ?

 

dzięki za podpowiedzi, Piotr

 

 

PS. mu follower (OTL)był publikowany na forum przez Andrzeja K.

(błędnie są oznaczone piny lampy 6SN7)

(w układzie zastosowałem 2 lampy 6H8C)

[zjj_wwa]

1k5 * 0,47 uF = 0,705 sekund .... ja bym tutaj albo jeszcze trochę mocniej zaszalał, albo całkowicie te kondy bypassowe z katody wywalił.

 

Z tego drugiego schematu to pędzisz tylko LINE_OUT, czy konkretnie jakieś słuchawki ? Jeśli słuchawki, to ile ohm ?

[Gość piotrektychy]

oba układy testowałem, tak aby wybrać najbardziej optymalny jako analog do AD1865. Oba były testowane na lampach e88cc i 6h8c i w założeniu mają współpracować z lampowym wzmacniaczem, czyli jak napisałeś line out

 

 

SRPP tnie niskie trochę mniej niż OTL, ale w jednym i drugim przypadku (dla obu typów lamp) osłabienie basów, szczególnie w najniższych rejestrach jest znaczne.

[zjj_wwa]

Powiedz mi, a czy patrzyłeś na parametry i charakterystyki tych lamp ?

Czy jesteś świadom, jakie są ich impedancje anodowe Ra ?

Pytając inaczej: Dlaczego akurat TE lampy ?

Generalnie coś mi nie pasuje w tych układach .... patrzyłeś, na jakich prądach spoczynkowych to chodzi ?

 

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ra ~= mu / S = 21,5 / 3 = 7,16 kohm.

 

Spojrzałem na charakterystyki lampy 6n8s (6H8C).

Przy tej wartości rezystorów katodowych 1,5 K to ten układ wręcz nie powinien działać.

Zdziwiłbym się, gdyby w ogóle coś bzyknął. To jest zbyt duża wartość jak dla tego opornika. patrz charakterystyki.

 

Jeśli już MUSISZ korzystać z tych lamp, czyli np. z 6n8s, to spróbuj TAKIE oporniki zastosować, jak wynika z drugiej charakterystyki anodowej - czyli 500R (dotyczy: Twojego pierwszego schematu). Masz tutaj zdrowy prąd jałowy, w miarę (+/-) liniowy obszar charakterystyki. Autobias na poziomie -4V, Prąd spoczynkowy 8 mA ... czyli wystarczający, aby w miarę rozsądnie huśtać tym kondem wyjściowym. 4V/8mA = 500R; Moc tracona na każdej triodzie, przy założeniu Va = 300V ~ 320V powinna tutaj wynosić 8mA * 160V = 1,28 Wata, co przy dopuszczalnym 2,75 Wata stanowi nie więcej jak połowę tego co dozwolone na każdą triodę, czyli spoko.

Spróbuj z tak skorygowanym rezystorem - powinno zagrać co nieco lepiej.

 

 

Jeśli chodzi o ten drugi schemat, to wydaje mi się, że na nim jest błąd, a konkretnie dotyczący tego opornika 10k / 0,5W.

Jest w niewłaściwym miejscu i zbyt małej mocy.

 

Tak. przeliczyłem to wszystko. Na drugim schemacie jest błąd.

Rezystor 10K powinien być PRZED kondensatorem wyjściowym, a nie ZA kondensatorem wyjściowym.

Musi to być rezystor o znacznej mocy, bezpiecznie by było założyć, iż powinien on wytrzymywać 200 * 200 / 10000 = 4 Waty,

a jeszcze bezpieczniej: 320 * 320 / 10 000 = 10 Watów.

 

Jego zadaniem jest bocznikowanie części prądu spoczynkowego z górnych lamp, które muszą pracować w warunkach wysokoprądowych, bezpośrednio do masy. Dolne lampy jadą na jedynie drobnym ułamku tego prądu, co idzie przez górne lampy.

 

Spróbuj dać po byku ceramik 10K / 10 Watów przed kondensatorem do masy.

Zagra o wiele lepiej.

 

Załóżmy, że 6BL7 pracują każda na potencjale 300V - (~200V) = (~100V), z prądem na każdej triodzie ~12,5mA, czyli ~25mA łącznie, co daje na rezystorze 100 ohm napięcie 2,5V biasu.

 

z tych 25 mA co wpływa od góry, około 15~20 mA płynie rezystorem 10k w dół do masy.

Pozostałe 5~10mA jest rozdzielane po połowie na każdą z dolnych triod.

Ustala się przy tym jakiś punkt równowagi napięcia anodowego tych dolnych triod, w zależności od rozrzutu parametrów, zapewne gdzieś na wartości około 80~130V.

Tak to chyba powinno biegać.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Gość Father_PiO]

Zygmunt, powinieneś być nauczycielem, wiesz? Podziwiam Cię, że Ci się chce. Szczerze i na serio.

 

Natomiast z tym opornikiem 10k to się mylisz.

[Gość piotrektychy]

nie przesadzajmy, że przy wartości 1k5 układ nie zadziała, jest co prawda na niskim, no bardzo niskim prądzie, tak ok 3,7 mA, ale tragedii nie ma. Testowałem go również z oporami 600R,wiekszy prąd ciut ponad 7 mA, większe wzmocnienie ale szału nie ma, niskie tnie nadal, tak samo drugi układ (otl). Jest on popranie policzony, jednak basów jak na lekarstwo. Tak jak pisałem w pierwszym poście, moim zdaniem problem tkwi w kondach i ich zbyt niskiej wartości. Eksperymentując dałem elektrolit 100uF mimo ryzyka lekkiej demolki w razie przebicia, znaczna poprawa w ilości niskich lecz ich jakość tragiczna.

Stąd pytanie o zastosowanie transformatora wyjściowego, czy warta gra świeczki, czy się da, eliminujemy tedy kondensator, więc jakość dźwięku powinna być dobra.

 

Z lampami to jest tak, że akurat te lubię, w sprawdzonych układach mam 6sn7 tung sol, do testowania uzywam 6h8c

[Gość Father_PiO]

Ale wiesz, że z technicznego punktu widzenia, o ile nic nie spieprzyłeś przy montażu, nie ma prawa obcinać pasma?

[jello]

nie przesadzajmy, że przy wartości 1k5 układ nie zadziała, jest co prawda na niskim, no bardzo niskim prądzie, tak ok 3,7 mA, ale tragedii nie ma. Testowałem go również z oporami 600R,wiekszy prąd ciut ponad 7 mA, większe wzmocnienie ale szału nie ma, niskie tnie nadal, tak samo drugi układ (otl). Jest on popranie policzony, jednak basów jak na lekarstwo. Tak jak pisałem w pierwszym poście, moim zdaniem problem tkwi w kondach i ich zbyt niskiej wartości. Eksperymentując dałem elektrolit 100uF mimo ryzyka lekkiej demolki w razie przebicia, znaczna poprawa w ilości niskich lecz ich jakość tragiczna.

Stąd pytanie o zastosowanie transformatora wyjściowego, czy warta gra świeczki, czy się da, eliminujemy tedy kondensator, więc jakość dźwięku powinna być dobra.

 

Z lampami to jest tak, że akurat te lubię, w sprawdzonych układach mam 6sn7 tung sol, do testowania uzywam 6h8c

6h8C dość cienkawe w basie są.

[zjj_wwa]

Natomiast z tym opornikiem 10k to się mylisz.

Niekoniecznie - jest to żywcem wzięte z Alan Kimmel Mu stage. Tam właśnie jest taki opornik. Można się oczywiście zastanawiać, czy dokładnie 10k, czy trochę mniejszy, ale zasada jest sprawdzona w boju i tu i ówdzie bardzo zachwalana:

Mu stage; na dole niskoprądowa lampa, pracująca w rezystor anodowy o znacznej wartości. Kondem pobierany sygnał z pod tego rezystora i podawany na siatki lampy wysokoprądowej na górze. To pozwala uzyskać spore wzmocnienie. Górna lampa większość swojego prądu spoczynkowego "zrzuca bokiem" przez taki bypass rezystor. Jedynie nieznaczna część tego prądu idzie przez dolne lampy. Niby czemu miałoby to nie zadziałać ?

 

Tutaj masz link do artykułu Alan Kimmel, z którego to jest wzięte:

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

 

Jedna z różnic, jaką tu widać, jest to, iż u Alan Kimmel jest jeszcze zastosowany dzielnik, z którego idzie potencjał na siatkę lampy górnej. Jest to lepsze rozwiązanie od "dodatkowego" rezystora katodowego przy górnej lampie, które niepotrzebnie podwyższa impedancję wyjściową.

 

Zastosowanie wysokoprądowej lampy na górze tego układu, wraz ze zrzucaniem części prądu bokiem przez ten rezystor, pozwala uzyskać bardzo ładną niską impedancję wyjściową takiego stopnia. Jednocześnie ta niskoprądowa lampka dolna - może to być coś o znacznym wzmocnieniu.

Bardzo sprytny układzik.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Gość Father_PiO]

Niby czemu miałoby to nie zadziałać ?

 

Ja nie mówię, że to ma nie zadziałać, mi chodziło o to, że nie to autor miał na myśli. Tzn. że autor tego schematu nie strzelił babola, tylko tak chciał.

[Gość piotrektychy]

Father wiem, że powinno działać. Zrobiłem układ na pająka, na płytce, na dwóch typach różnych lamp. Prawdą jest, że E88CC są lepsze w niskich, ale... no właśnie, ciągle mi czegoś brak :)

Zresztą jeden z kolegów wypowiadał się na sąsiednim forum, że jego otl też w niskich nie był zbyt mocny, z kolei AndrzejK. chwalił ten układ min. za potężne i przyjemne niskie, i nie mam powodów mu nie wierzyć, gdyż jego konstrukcje są naprawdę dopracowane i przemyślane.

 

Układy są proste, powinny działać, sprawdzałem połączenia kilkakrotnie, przy kilku wersjach zmontowanych nie sądzę żebym popełnił błąd i go powielał, chociaż... czasami coś oczywistego i prostego przysparza najwięcej problemów

[Gość Father_PiO]

Masz może pod ręką 6N6P, 6N30P, 5687, 6463 albo podobną duotriodę 2 x 4W? Tak na próbę. Ja zawsze za bas ceniłem 6N30P.

[zjj_wwa]

6N6P, 6N30P

Ale te lampy toć to smoki prądożerne są. Przy tych kosmicznych wartościach rezystorów katodowych jak w pierwszym schemacie, toż tego typu lampa nawet może nie zauważyć, że coś się dzieje, tak tam to słabowicie ciurkać będzie ...

[jurek]

piotrektychy

 

 

Jak zrealizowane jest połączenie DAC- lampówka?

 

Masz wpięty potencjometr ?

[zjj_wwa]

Jak zrealizowane jest połączenie DAC- lampówka?

Masz wpięty potencjometr ?

Jeśli to pytanie do mnie, to mam bezpośrednie połączenie wprost z I_OUT kości DAC na siatkę sterującą lampy. Jedyne co jest po drodze do rezystor pasywnej konwersji I-to-V idący do masy, oraz jakieś drobne kondy (pojedyncze nF) do odfiltrowania do masy cyfrowego śmiecia, resztek z przetwarzania DAC.

Regulację wzmocnienia mam dopiero w samym wzmacniaczu mocy, ale to już jest za buforem lampowym.

 

Wzmocnienie bufora lampowego wyregulowałem poprzez odpowiedni dobór wartości rezystora konwersji.

U mnie się sprawdza grafit 280 ohmów czeskiej firmy KOH-I-NOOR.

 

Natomiast istnieje gdzieś na stronach www.tubecad.com ciekawa, acz pokrętna zarazem, alternatywa do pasywnej konwersji na rezystorze,

a mianowicie ciekawy dwutriodowy układ John'a Broskiego, o niewielkiej impedancji wejściowej, który pozwala zrobić aktywną konwersję na lampach, a jednocześnie pozala zachować praktycznie niezmienny offset napięcia na wyjściu prądowym kości DAC.

[Stachr]

> piotrektychy

 

Mierzyłeś pasmo?

Jaka na dole jest czestoltiwośc graniczna - 3 dB?

 

Może to tylko złudzenie słuchowe, bo jesteś przyzwyczajony od basiska sztucznie podbitego?

 

Po wyliczeniu dolnej granicy częstotliwości "fd" wartości są prawidłowe, oprócz wzmacniacza słuchawkowego "mu follower", bowiem przy tej wartości kondensatora - 10 uF - i słuchawkach 32 omy, fd wynosi ok 50 Hz.

 

Policz zgodnie ze wzorem fd= 1/ 6,28RC (Hz, Omy, Farady).

 

Natomiast obciążając wzmacniacz końcowką mocy o impedancji standardowej 47 komów częstotliwość graniczna na dole jest wystarczająca z naddatkiem.

 

Ale pasmo ograniczają filtry RC nie tylko na wyjściu.

 

Może stworzyłeś ograniczający filtr RC w innym miejscu?

[wakutoma]

oba układy testowałem, tak aby wybrać najbardziej optymalny jako analog do AD1865. Oba były testowane na lampach e88cc i 6h8c i w założeniu mają współpracować z lampowym wzmacniaczem, czyli jak napisałeś line out

 

 

SRPP tnie niskie trochę mniej niż OTL, ale w jednym i drugim przypadku (dla obu typów lamp) osłabienie basów, szczególnie w najniższych rejestrach jest znaczne.

Jak szukasz dobrej analogówki to radzę się na początek zapoznać z poniższym klasycznym artykułem a nie pchać się w jakieś gówniane SRPP.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

pozdrawiam z Nowym Rokiem

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[zjj_wwa]

Mocne. Kufelek. Siego Roku !

[Gość Father_PiO]

Jak szukasz dobrej analogówki to radzę się na początek zapoznać z poniższym klasycznym artykułem a nie pchać się w jakieś gówniane SRPP.

 

A czym się różni Twój "klasyczny" mu-follower od tego "gównianego", którego Piotrek próbował?

[Gość piotrektychy]

Wszystkiego Naj, Najlepszego w Nowym Roku !!

 

Chłopaki nie chodzi wywołanie sporów !

 

Układy nie służą do napędzania słuchawek, jedynie jako wzmacniacz, z którego będę napędzał końcówki mocy. Testuję różne układy i różne lampy przed wyborem rozwiązania docelowego, dlatego jestem wdzięczny za podpowiedzi !!!!

 

Dotychczasowe problemy skłoniły mnie do dalszych eksperymentów z innymi lampami, potrzebuje kilka dni na ich zgromadzenie i do roboty !!

 

poniżej odpowiedzi na Wasze pytania:

 

Jurek

AD 1865 dalej konwersja I/V 300R + 3,9nF dalej rezystor 100R - 1k i wejście na siatkę lampy.

 

Stachr

Pasma przenoszenia nie mierzyłem, z SRPP sygnał wchodzi na końcówkę lampową potencjometr 100k, dzielnik - rezystor 1k do siatki i 470k do masy

 

Father

na 6N6P i 6N30P widziałem ciekawy układ Aikido, lampy zamówione

[wakutoma]

A czym się różni Twój "klasyczny" mu-follower od tego "gównianego", którego Piotrek próbował?

Mu-follower to był akurat jednym z gorszych rozwiązań cytowanych w załączonym artykule. Sorry że tak ostro ale zupełnie nie rozumiem takiej popularności układu SRPP który w zasadzie ma same wady: stosunkowo wysokie R_out, niskie wzmocnienie zaledwie 50% mu a górna połówka jest kiepskim źródłem prądowym. Można oczywiście próbować modyfikować SRPP jak na załączonych przez Zygmunta obrazkach.

Chodzi mi pogłowie dyskusja która toczyła się kilka lat temu na forum diyaudio jak niską wartość rezystora konwersji można praktycznie zastosować ( z adekwatną analogówką o dużym wzmocnieniu ). Jak znajdę to podrzucę linka.

[Gość Father_PiO]

Pomijasz pewne istotne zalety SRPP (mam na myśli literki PP w skrócie), których nie ma nawet mu-follower.

[mrelektronik]

Witam,

Swego czasu zrobiłem pobieżne pomiary kilku konfiguracju mu-followera.

Krótki opis na mojej stronce,

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Może się komuś przyda.

Pozdrawiam

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[zjj_wwa]

Kufelek dla mrelektronik ...

[Gość piotrektychy]

zjj_wwa niedługo będziesz musiał browar otworzyć ;)

 

mrelektronik na pewno będzie pomocne, dzięki !

[Gość piotrektychy]

układ z AN (SRPP) na ECC88 zagrał fantastycznie, niskie bardzo, bardzo głębokie, sprężyste, super. Jest to typowy SRPP, więc problem widocznie leży po stronie lamp, a nie układu, czekam jeszcze na lampki polecone przez father, zobaczymy jak na nich pójdzie. Lampy zasilane z salas V2. Zamówiłem również 6SN7 Tung Sol.

 

Kolejne pytanie, po krótkiej korespondencji z John'em Broskie chodzi mi po głowie aktywna konwersja IV na lampach + filtr dolnoprzepustowy, próbował ktoś z Was takiego rozwiązania w DAC ?

[zjj_wwa]

Kolejne pytanie, po krótkiej korespondencji z John'em Broskie chodzi mi po głowie aktywna konwersja IV na lampach + filtr dolnoprzepustowy, próbował ktoś z Was takiego rozwiązania w DAC ?

Kufelek za sam fakt, że też zwróciłeś uwagę na ten jego ciekawy projekt. Zaiste kuszące to jest. Też się już od dłuższego czasu jak pies to jeża przymierzam, ale inne projekty w toku najpierw pokończyć muszę.

[frobek]

Dajcie jakieś namiary na ten konwerter I/V.

[Gość piotrektychy]

http://www.tubecad.com/2012/06/blog0234.htm

[frobek]

Budował/słuchał ktoś tu takiego rozwiązania?