Urządzenie do odtwarzania dźwięku zapisanego na płytach gramofonowych.
W Polsce często nazywany adapterem.
Gramofon wyewoluował z fonografu i odziedziczył jego zasadę działania. Nośnikiem informacji jest obracająca się płyta (typowo z prędkościami 78, 45 lub 33⅓, czasem 16⅔ obrotów na minutę) z wyżłobionym spiralnym rowkiem, w którym prowadzona jest igła. Drgania igły przetwarzane są we wkładce na sygnał elektryczny. W innych, nowatorskich rozwiązaniach konstrukcyjnych zamiast igły stosuje się światło lasera.