.png.2fedbaeed142d9ffa7ad27f243687120.png){kind=logo}
Jakość dźwięku słyszanego w pokoju odsłuchowym nie zależy tylko od klasy sprzętu audio. Znaczący wpływ ma tutaj również ustawienie głośników, położenie miejsca odsłuchowego, gabaryty pokoju oraz użyte materiały wykończeniowe, wreszcie psychoakustyczne zdolności do postrzegania i odróżniania dźwięków samego słuchacza.
Niestety, właściwości pokoju odsłuchowego często schodzą na dalszy plan, a nacisk zwykle kładzie się na jak najwyższą klasę sprzętu audio. W wypadku budżetowych zestawów audio takie podejście z reguły się sprawdza – kolejne inwestycje zauważalnie podnoszą jakość dźwięku. Z czasem dochodzimy jednak do punktu, w którym wydając coraz większe kwoty osiągamy coraz mniejszą poprawę brzmienia. Kupno drogich wzmacniaczy i źródeł dźwięku o jak najmniejszym poziomie szumów i zniekształceń rzędu 0,01%, głośników o jak najrówniejszym paśmie odtwarzania (+/-3dB), drogich kabli głośnikowych, sygnałowych czy zasilających może nie przynieść praktycznie żadnej poprawy, jeżeli nie zajęliśmy się aranżacją pomieszczenia odsłuchowego.
Wszystkie problemy związane z akustyką wnętrz są spowodowane przez odbicia fal dźwiękowych od ścian, podłogi i sufitu. W pomieszczeniach takich jak audytoria czy sale sportowe duże odległości między ścianami oraz między podłogą i sufitem powodują bardzo wyraźny efekt echa. Powierzchnie odbijające są rozległe, dzięki czemu fala dźwiękowa może się dłużej odbijać nim całkowicie wygaśnie. Po klaśnięciu w dłonie w takim pomieszczeniu może minąć nawet kilkanaście sekund zanim dźwięk kompletnie się wyciszy. Nietrudno się domyślić, że słuchanie muzyki w takim pomieszczeniu nie należy do przyjemnych doznań. W typowym salonie czy dedykowanym pokoju odsłuchowym odległości między ścianami są zbyt małe, aby stworzyć długie echo. Najczęściej takie pomieszczenia są zdominowane przez pogłos w rejonie średnich częstotliwości. Można to stwierdzić chodząc po pokoju i klaszcząc w dłonie. Niestety dużo poważniejsze problemy występują przy niskich częstotliwościach, a tego nigdy nie usłyszymy klaszcząc w dłonie.
W średniej wielkości umeblowanym pokoju dystans kolumna - słuchacz wynosi zazwyczaj dwa metry. Przy tej odległości 50% dźwięków docierających do słuchacza pochodzi z odbić (w miejscu gdzie poziom dźwięku odbitego jest równy poziomowi dźwięku docierającego bezpośredniego). Wspomniane odbicia powodują zmiany fazy, nieliniowość charakterystyki częstotliwości, „agresywne” wysokie tony, słabe kreowanie źródeł pozornych i całą resztę złych aspektów grania, w tym także buczący niski bas który ma braki w paśmie i jest słabo kontrolowany. Im dalej jesteśmy oddaleni od głośników, tym większy jest udział dźwięków odbitych, co powoduje jeszcze większe pogorszenie brzmienia.
JAKIE SĄ GŁÓWNE PROBLEMY Z AKUSTYKĄ? JAK WPŁYWAJĄ NA JAKOŚĆ DŹWIĘKU?
Echo jest to zespół powtarzających się odbić pomiędzy dwoma równoległymi ścianami. Przedłuża ono zanikanie dźwięku i powoduje zamazanie szczegółów. Jest określane przez parametr zwany czasem pogłosu (RT60). Jest to wyrażany w sekundach czas potrzebny, aby wyemitowany dźwięk osłabł o 60dB. RT60 w pokoju bez adaptacji akustycznej wynosi od 0,5 do 2 sekund, w zależności od częstotliwości dźwięku. Wartości rekomendowane dla dobrego pomieszczenia odsłuchowego to 0,25-0,4 sekundy.
Direct to reverberant ratio jest to stosunek poziomu dźwięku bezpośredniego do odbitego. Mała wartość powoduje degradację szczegółów. Szczególnie niekorzystne jest połączenie małego stosunku Direct to reverberant ratio z długim czasem pogłosu, skutkuje to znaczącą degradacją w kreowaniu sceny muzycznej (tylko dźwięk bezpośredni zawiera informacje o pozycji źródeł pozornych).
Wczesne odbicia to te, które docierają do słuchacza opóźnione nie więcej niż o 10ms w stosunku do dźwięku bezpośredniego. Wczesne odbicia łącząc się z dźwiękiem bezpośrednim powodują przesunięcia fazowe. Skutkuje to wieloma dołkami w paśmie przenoszenia. Zjawisko to nosi nazwę filtra grzebieniowego.
Rezonanse pomieszczenia (popularnie nazywane falami stojącymi czy modami pomieszczenia) są powtarzającymi się odbiciami fal dźwiękowych tworzącymi się pomiędzy dwiema równoległymi ścianami. Rezonanse są odpowiedzialne za tzw. modal ringing, czyli wyraźne podbicia niskich częstotliwości: pomiędzy każdymi dwiema płaszczyznami występuje seria niskich częstotliwości, które są głośniejsze i zanikają dłużej niż pozostałe pasmo niskich częstotliwości. Skutkuje to buczącym, słabo kontrolowanym basem. Przy tym zjawisku można zauważyć, iż niskie częstotliwością są obecne, nie można jednak odróżnić poszczególnych tonów.
